GMINA PSZCZEW

Kościół pw. Św. Marii Magdaleny

Obecna bryła kościoła to realizacja wieloetapowa. Najstarsza część powstała w latach 1632-1654. Kolejna przebudowa trwała w latach 1781-1784. Ostatnia przebudowa i powiększenie bryły kościoła trwała w latach 1894-1896 (proboszczem był wtedy patriota polski ks. prałat Władysław Enn). Wtedy nadano bryle kościoła charakter późnorenesansowy z pewnymi elementami baroku. Powstały dwa rzuty, dwa nowe szczyty: nad zakrystią i od strony zachodniej, nad nową kaplicą Świętego Krzyża. Kalenice nad zakrystią i nad dobudówką od strony zachodniej, dowiązane zostały do kalenicy głównej. Znacznej zmianie uległa bryła wieży. W przyziemiu wieża poszerzona została do szerokości świątyni, obudowana i wchłonięta w bryłę kościoła. Wieża otrzymała pełną elewację południową, rozczłonkowaną pilastrami na trzy osie, z których główną część stanowi barokowy portal. Wyżej otrzymała półokrągło zakończone okna. Dachy kościoła przysłonięte zostały prostymi uszakami. Samą wieżę ukształtowano od nowa. Nadbudowana została górna kondygnacja, rozczłonkowana trzema otworami (duże blendy), rozdzielonymi pilastrami. Zakończona została mocno profilowanym gzymsem. Nad tą partią umieszczono ośmioboczny bęben, na którym oparto barokowe hełmy. W 1898 r. umieszczono na niej nowy zegar. Przy zachodnim ramieniu transeptu dobudowano wielką kruchtę, która stanowiła drugie wejście do kościoła. Stara zakrystia poza zmianą dachów i szczytów otrzymała wejście od strony północno-wschodniej i duże otwory okienne (zakończone półokrągło) w pierwszej kondygnacji. Zlikwidowane zostały okna umieszczone poprzednio w północnej elewacji. Wszystkie pilastry umieszczone na parterze otrzymały wysokie bazy. Znacznej zmianie uległa kaplica św. Krzyża oparta na rzucie wieloboku z dość płaską kopułą. Otrzymała duże otwory ujęte w pilastry. Po ostatniej przebudowie bryły kościoła w latach 1894-1896 zmieniło wnętrze kościoła. Przebudowano i powiększono chór oraz zakupiono nowe organy.

Barokowa plebania otoczona parkiem z okazałym pomnikiem przyrody

W najbardziej urokliwym miejscu, w centrum miejscowości, znajduje się park z pięknym drzewostanem. Na niewielkim wzgórzu malowniczo położona jest plebania. Otoczona od wschodniej strony jeziorem Miejskim, a po przeciwnej stronie usytuowany jest kościół. Niezapomnianych wrażeń dostarcza spacer po tym terenie i zatrzymanie się wśród drzew, śpiewających ptaków i powiewu wiatru znad jeziora.

Bryła plebani pochodzi prawdopodobnie jak kościół z pierwszej polowy XVII wieku. W XIX wieku dobudowano łącznik do budynków gospodarczych. Do czasu rozbiorów była siedzibą miejscowych proboszczów, później pełniła rolę letniej rezydencji biskupów poznańskich. Obecnie zamieszkiwana Jest przez księży rzymsko-katolickich, Przy plebani znajduje się dziewiętnastowieczny budynek gospodarczy z pomieszczeniem na powozy i stajnią, która przerobiona została na mieszkanie. W parku przed plebania na uwagę zasługuje stara lipa, prawnie uznana jako pomnik przyrody liczący około 400 lat. Na plebani znajdują się księgi kościelne oraz kronika od 1631r., czyli od czasów ostatniego pożaru, który strawił plebanię i księgi metrykalne.

Punkt widokowy Góra Wieżowa

Wznosząca się nad brzegiem Jeziora Pszczewskiego Góra Wieżowa zwana przez niektórych Górą Ślimaczą to nic innego jak średniowieczny gródek stożkowy, czyli nasyp ziemny o kształcie ściętego stożka. Na jego szczycie wznosiła się niegdyś zbudowana z drewnianych bali, wzmocniona polepą wieża mieszkalno-obronna. Współcześnie urządzono tu taras widokowy z ławkami.

Miejscowe legendy skłaniały się ku hipotezie, że wzgórze usypali Szwedzi. Nawet w księgach kościelnych znalazł się zapis z 1631 r.: „Gustavus Adolfus z wojskiem kraj najechał (…) Spalili heretyki kościół i probostwo, ludzi bili i zranili, i miasto spalili (…) fossy i okopy usypali między jeziorami, i górę Wysoką, i do Trzciela poszli”. Przeprowadzone w 2006 r. badania archeologiczne ustaliły jednak ponad wszelką wątpliwość, że wysoki na 20 m kopiec jest XIII w. założeniem obronnym.

Obwód Góry Wieżowej wynosi u podstawy - 120 m, u wierzchołka – 30 m. Jej wysokość to 20 m. Na szczycie znajdują się ławki, a także punkt widokowy na jezioro.